Ziraat Bankası Eski Amblemleri
[ Okuma süresi tahmini 3 dakikadır ]
Ziraat Bankası herhalde en eski bankamız. Kökleri çok eskilere gidiyor, taa 1863 yılına. Tarihçelerini kendi sitelerinden en azından özet olarak öğrenebilirsiniz. Bizi bu yazıda gene kurumun amblemleri, logoları ilgilendiriyor, tabii.
Kendi kaynaklarına göre ilk amblemleri/ logoları bir buğday başağı ve orak. Ziraat Bankası müzesini sanal olarak gezebiliyorsunuz. Orada da net olarak ilan etmişler zaten; Ziraat Bankası Müzesi Sanal Tur. Elbette diğer amblemlerde gösteriliyor orada. Bu alışık olduğumuz bir şey değil. Nasıl sevinç doluyuz, inanamazsınız.
Amblemlerine sahip çıkmışlar ama evet bir aması var gene. Bu iki amblemleri kimin yaptığı belli değil.
Şimdide kullanılan esas, efsane olan amblem ise 1961 yılında bir yarışma ile belirlenmiş. Yılı belli. Kazanan da belli. Yani logoyu kim yapmış belli.
1961 yılında Türkiye çapında bir amblem ve logo tasarımı yarışması düzenlemişler. Kazanan da Ayhan Akalp olmuş. Kendisi ile yapılmış röportajı izleyebilirsiniz.
Elimizde veya herhangi bir kaynakta, Ayhan Akalp’ın yarışmaya ilk sunduğu amblemin, eskizinin bir örneği yok. Hani o bahsettiği, TC’nin iç içe olan versiyonu yani. Sanırım kendisinde de yok. Olsa gösterirdi. Herhalde hepsini bankaya, yarışma kuruluna teslim etmiş. Ve o ilk amblem yok, olmuş!
Bazı ufak tefek değişiklikler ile 1961 yılından beri bu amblem kullanılıyor. Bildiğiniz ve her yerde tanıyacağınız Ziraat bankası logosu bu işte.
1961 yılı amblemi kullanılırken, 1970’li yıllarda Ankara’nın ilk gökdeleni (Kızılay Emek Han- 1965 yılında tamamlanmıştır) duvarına üç başaklı bir amblem daha yapılır. Yapan Mimar Selçuk Milar olarak (1) kaynakta (152 yıl önce bugün ziraat bankası) işaret edilmiş. Yılını tam olarak tespit edemedim. Bilen var ise lütfen yazınız.
Bu üç başaklı çalışma Ziraat Bankası logo veya amblemi olarak kullanılmamış, sanırım. Ancak, rozet, kağıtlar, defterler ve benzeri bir çok yerde kullanılmış. Mevcut logo ile birlikte kullanımı da var. O amblem de beğenilmiş ancak esas logonun yerine geçmemiş, geçememiş tabii. Yine de bazı unsurları reklam ve benzeri çalışmalarda, mevduat defterleri gibi mevcut logonun süslemesinde de kullanılmıştır (Öne çıkarılmış görseldeki örnek gibi). Bu çalışma diyelim, tarihin tozlarına karışmış ve yok olmuş maalesef.