SUNIPEYK

[ Okuma süresi tahmini 5 dakikadır ]

Görünüm olarak garabetlikleri yanında, kullanıcı/ ziyaretçi için eziyet olan bu tasarımları niye, nasıl bu kadar süredir devam ettirebiliyorlar?

Türk Gazeteleri Web Sitesi Yapmayı Nereden Öğrendiler?

İnanın bilmiyorum. Ancak yabancı kaynaklardan öğrenmedikleri kesin. Yeryüzünde yayın yapan önemli gazetelerin sitelerine hiç bakmadıkları da aşikar. Hatta herhangi bir web sitesi tasarımı üzerine bile ne kadar araştırma yapılıp bu sitelerin ortaya çıktığı da sorulabilir.

Kullanıcı bunu ister, istiyor açıklaması bu çirkin ve kullanışsız yapıların yanıtı mıdır? İçerik olarak da tartışmalı olabilecek yapılarının web sitelerine yansıması ancak bu şekilde olabiliyor sanırım. İçerik kısmına bulaşmadan hemen tasarım kısmı sorunlarına geçelim.

Gazete Sitelerinin Temel Tasarım Sorunları

Sayılan sorunlar sadece gazete siteleri değil hemen tüm haber sitelerinde de bulunmaktadır. Bu yazı için kısıtlı olarak Alexa Türkiye site sıralamasında bulunan gazete ve haber siteleri incelenmiştir.

1. Tasarıma etki eden en büyük sorun içerik. Yani içeriğin çok fazla olması. Gazete ve haber siteleri hemen her konuda mutlaka bir şeyler söylemek ve yazmak istiyorlar. Elbette her şeyi söylemek, göstermek isteyebilirler. Ancak bunun tasarıma yansımasını çok iyi analiz etmeleri gerekiyor ve bunu yapamıyorlar. İçerik düzenlemesi kullanıcı ve okunma odaklı değil. İçerik başlıkları da sadece görüntülenme için yapılandırılmış görünüyor. Sitelerinde ne, nerede veya nasıl bulunur maalesef hiç belli değil.
2. Anasayfaları çok ağır ve hantal. Benzer diyebileceğimiz bir Amerikan veya İngiliz gazete sitesinden 4, 5 kat daha uzun sayfa yapısına sahipler. Ve bu yapı maalesef yazılı haberlerden oluşmuyor. Bütün anasayfaya baksanız hemen hiç bir haberi öğrenemezsiniz. Hepsinin başlığı sadece teaser. Bir kısmının ne haberi olduğu bile belli olmuyor. Zaten sayfanın %85’i görsel. Evet bunlar haber görseli olarak sunuluyor ancak altında-üstünde 4, 5 kelimeyi geçmeyen bir başlık, bu başlıklarda sadece dikkat çekmek ve tıklanma için hazırlanmış. Haberi bilemiyorsunuz.
3. Tasarım tamamiyle tıklanma üzerine kurulu. Okunmaya değil, görüntülenme sayısına odaklanmış yapılanmaları var. Anasayfanın açıkken kendi kendine yenilenmesi de kullanıcı için en rahatsız edici konuların başında geliyor. Sayfa görüntülenme sayısının yüksekliği için bundan vazgeçmiyorlar. Oysa gazete ve haber sitesinin amacı okunmak olmalı değil midir? Okunmadan sadece tıklanma üzerine bir sistem ve yapı ile daha ne kadar durumu sürdürebilecekler acaba? Okunmadıkları için basılı gazete ve dergilerini kapatan bir sistemin, internet üzerinde web sitesi ile yaptığı yayınlarda ve bu yayınların tasarımında doğru kararlar verebileceğini düşünmek de biraz saflık olacak.
4. Gelelim en önemli konuya. Şimdi bir tane Türk gazete sitesi açın, isterseniz. Göreceğiniz şey görsel ve başlılar ile kaydırmalı, numaralandırılmış haberler. Bu slider, carousel denilen kaydırmalı yapı ile sınırlı bir alan üzerinden daha fazla haber vermeyi amaçlıyorlar. Bu yapı ilk çıktığında kibar ve işlevsel bir yapıydı. Sınırlı ve mantıklı bir şekilde kullanılarak başlamışlardı. Şimdi ise en üst haberlerde 15, 20 sıralı haber giriyorlar. Sayfanın içinde bu kaydırmalı, sıralı haberlerden, her bölümleri için birar tane daha kullanmaya başladılar. Hatta bir tanesi burçlar için bile bu sistemi kullanıyor. Aman ha, her şey ama her şey mutlaka anasayfada da olsun. Evet en büyük gazetelerimizden birinin anasayfasında tam 11 tane bu kaydırmalı haber bölümü var. Bir web sayfasına bu kadar kötülük yapılmaz. Kullanıcıya bu eziyet yapılmaz. Dünyada – yabancı haber siteleri örneklerinde- hiç bir saygın ve kendisine gazete diyen bir sitede bu yapı yok.

Sonuç

Gazete, haber siteleri veya kısaca basın diyelim, geleneksel ve eski kafasını devam ettiriyor. Görünen o ki, en üst yönetim kademesinden çalışanlara kadar pek kimse de durumu değiştirmek istemiyor.

Mevcut durumu sürdürmekle yetiniyorlar. Kendilerini kandırmaları, tıklanma ve görüntülenme rakamları sürdüğü ve bundan dolayı elde ettikleri reklam gelirleri de geldiği sürece devam edecek.

Anasayfasında haber olmayan gazete siteleri bunlar. Ya kendileri değişecekler ya da yeni gelecekler yerlerini alacak.