Türkiye’nin İlk Büyük Mağazacılık Markası: Gima
[ Okuma süresi tahmini 4 dakikadır ]
Gima 1956 yılında Ankara’da kurulmuş bir kamu iktisadi teşekkülü. Gima adını “Gıda İhtiyaç Maddeleri Anonim” Şirketinin ilk harflerinden türetilmiş. Sanırım o zamanlar şimdiki marketler gibi 3 harfli olması istenmemiş. Gim olmamış, iyi de olmuş. A.Ş’nin Ş’sini de almamışlar, o çok daha iyi olmuş. Gimaş olsaymış hiç de güzel olmazmış. Gima çok daha iyi, özgün ve güzel olmuş. Kim düşündüyse güzel düşünmüş o yıllarda.
Kurulduğu yıllarda Marmarabirlik (1954), Trakyabirlik (1967), Fiskobirlik (1938), Tariş (1935), Et ve Balık Kurumu (1952) gibi üreticilerin ürettiği gıda ürünlerinin tüketiciye doğrudan ulaştırılması amacıyla kurulmuştur. (Kaynak: Wiki: Gima)
İlk Gima mağazaları hakkında bir bilgi elde edemedim. Bazı tez kaynakları var ancak ulaşamadım. İlk mağazaların görseli veya reklamına da ulaşamadım.
Bu sebeple bulabildiğim görsel üzerinden logosunu yeniden çizmeye çalıştım. Logonun da kim tarafından ve ne zaman yapıldığına dair bir bilgi yok.
Gima ilk gerçek “department store” büyük mağazacılık denecek mağazasını Kızılay Emek İş Hanı yapısının ilk 5 katında açılmış (2 bodrum, 1 zemin ve 2 kat). Yıl 1967.
Kaynağın yok olma ihtimaline karşı özet olarak alıntısını aşağıda vermek isterim:
GİMA 9 Ocak 1967 günü hizmete girdi. Beş kattan oluşan mağazanın giriş katı parfümeri, kolonya, bijuteri, optik-saat, hediyelik eşya, çiçek teşhir ve satışına,
Kaynak: Ankara’nın iki mağazasının tarihi: Gima ve Sümerbank
İkinci bodrum katı gıda malzemeleri, içki teşhir ve satışına,
birinci bodrum katı gıda malzemeleri, konserve, şarküteri ve kasap ürünleri teşhir ve satışına ayrılmıştı. Mağazanın, alt katlarında sunduğu zengin gıda ve hazır giyim ürünlerinin yanında dönemin diğer mağazalarından ayıran en önemli özelliği, mobilya, kamp malzemeleri, mefruşat, soba, buzdolabı, çamaşır makinesi, plak ve ses kayıt aletleri, oyuncak ve spor malzemeleri, kırtasiye ve büyük mutfak ürünlerinin sergilendiği ikinci katıydı.
Özel aynayla kaplı kabinler ilk kez bu mağaza için tasarlanmıştı.
Yazıdan hayal edemezseniz görsel olarak harika bir fotoğraf arşivi de var. Onun kaynağı da: Salt Research/ Gima Stores, mimarlık ve tasarım olarak kayıt altına almışlar.
Hayat Mecmuası’nda 1967 yılında yayınlanan haber ve görsellerini mutlaka görmenizi isterim. Kaynak: guldum.net
Bu habere göre o zaman 130 genç kız ve bir o kadar da erkeğin çalıştığı bir mağaza Kızılay Gima mağazası. Mağazanın günde 50bin kişiye varan ziyaretçisi oluyormuş. Çalışanların önlükleri ve üzerilerine işlenmiş Gima amblemleri çok şık duruyor.
Ben 70’li yıllarda Gima mağazasını gözleri ile görmüş bir nesildenim. İlk yürüyen merdiveni orada görmüş ve binmiştim. Gıda bölümü hariç tüm reyonlarını zevkle gezdiğimizi hatırlıyorum. Pahalı mı, ucuz mu çocuk halimle onu da tam hatırlamıyorum. Biraz daha büyüyüp kendi başıma gidebildiğim zamanlar geldiğinde modası, popülerliği azalmıştı sanırım. Yine de yılları karıştırıyor olabilirim. Ama çok kalabalık olurdu. Gerçekten çok fazla ürün yelpazesine sahipti. Ankara ve Ankaralıların sosyalleşme merkezlerinden biriydi. Halkın her kesime hitap eden bir mağaza yapısı vardı. Fakiri, zengini herkes alışveriş yapardı. Önü de buluşma noktasıydı.
Gima’ da satılarak yok edilmiş değerlerimizden bir tanesi olarak anılarda kaldı. Anılarında kalanlar da ölünce, tamamen yok olacak. Belki bu site veya kaynak sitede ki haberler kalır da… kalır da ne olacak ki? Bilemedim. Zaten sosyal bir devlet değiliz artık!